Dzięki rozwojowi medycyny oraz coraz większej dbałości o zdrowy styl życia, średnia wieku wciąż się wydłuża.
Przybywa też nieustannie seniorów w późnej starości. W 1999 r. 12% osób w wieku 60+ ukończyło 80 rok życia, w 2050 roku może to być już 29%. Szacuje się, że w 2030 roku średnia długość życia w Polsce będzie wynosić 83,6 lata dla kobiet roku i 77,5 lat dla mężczyzn. Z uwagi na powyższe liczby coraz częściej zadajemy sobie pytanie o jakość życia seniorów jak również ich opiekunów. Wiele jest kampanii społecznych przypominających o regularnych badaniach dzięki czemu coraz więcej chorób udaje się zdiagnozować w ich początkowym stadium. Wciąż jednak wiele zagadnień dla medycyny stanowi zagadkę. Tyczy się to m.in. chorób otępiennych, z których najczęstszą i najbardziej znaną jest choroba Alzheimera. Dotyka ona głównie ludzi po 65 roku życia. Jednak, co dla wielu może być zaskoczeniem, diagnozowano ją również u ludzi młodych.
Otępienie jest przez wielu wciąż traktowane jako naturalny element starości.
Tymczasem wiek oczywiście jest tu istotny, jednak zdecydowana większość 80-cio latków mimo wieku nie boryka się z otępieniem. Demencja nie jest naturalnym procesem starzenia się. Jest efektem zmian neurodegeneracyjnych, mających miejsce w tkankach mózgu. Pierwszymi sygnałami wystąpienia postępującego procesu chorobowego są łagodne zaburzenia funkcji poznawczych. Do funkcji tych należą przede wszystkim pamięć, uwaga, myślenie i spostrzeganie. Nie powinno się więc bagatelizować takich objawów jak problemy z pamięcią, trudności w znalezieniu odpowiednich słów, pogorszenie nastroju, problem z nazywaniem przedmiotów, zakłócenia orientacji w czasie i przestrzeni objawiające się np.: gubieniem w znanych sobie wcześniej miejscach. Na wczesnym etapie choroby Alzhaimera symptomy są na tyle łagodne, że faktycznie trudno je zauważyć. Jednak wiele osób, po prostu nie chce się przyznać do problemów z powodu wstydu a także strachu przed chorobą. Najczęściej pierwszy, wstępne rozpoznanie stawia lekarz rodzinny lub pierwszego kontaktu po wywiadzie z pacjentem i jego najbliższym opiekunem. Decyduje on wówczas czy pokierować pacjenta na badania szczegółowe do specjalisty: neurologa lub psychiatry. Lekarze dysponują jednak ograniczonym czasem, który mogą poświęcić pacjentom dlatego warto również być świadomym ewentualnych zagrożeń. Jest wiele miejsc, które wspierają chorych i ich opiekunów. Pracujący tam kompetentni ludzie którzy posiadają wieloletnie doświadczenie. Takim miejscem jest np. Polskie
Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą Alzheimera na ul. Emilii Plater 47 w Warszawa.
We wtorki i w czwartki w godz. 15:00-17:00 prowadzone są dyżury dla osób chcących zasięgnąć porady. Funkcjonuje również telefon zaufania +48 22 622 11 22. Obecnie rozpoczyna się kampania informacyjna, której celem jest uwrażliwienie ludzi młodych na pierwsze symptomy choroby seniora. Często to wnuczęta zauważają, że babcia i dziadek zachowują się inaczej niż kiedyś. Ich spostrzeżenia mogą mieć istotne znaczenie we wczesnym rozpoznaniu a tym samym poprawie jakości życia osób starszych jak również najbliższego otoczenia. W styczniu zastanawiając się nad prezentem dla babci i dziadka można przy okazji zajrzeć do siedziby stowarzyszenia aby zasięgnąć porady psychologa lub dokonać oceny stanu poznawczego za pomocą odpowiednich kwestionariuszy.
Anna Doliwa
Psycholog, terapeuta